گلمن برای هوش عاطفی ۲بعد و برای آن ۲ بعد،۵ معیاررا بیان می کند که البته هریک ازاین معیارها دارای زیرمعیارهایی می باشند، دراینجا به شرح آنها می پردازیم:
۱-شایستگی های شخصی : عبارتست از اینکه فرد چگونه خود را مدیریت کند. این بعد دارای ۳ معیار خود اگاهی، خود تنظیمی، خود انگیزشی میباشد:
۱-۱ خود آگاهی : گولمن خود آگاهی راچنین تعریف می کندکه فردباید بصیرت داشته باشدوازحالات درونی، نقاط قوت وضعف خود ومنابع درونی خودآگاه باشد. این معیارشامل۳زیرمعیارمی باشد:
۱-۱-۱- آگاهی عاطفی : یعنی اینکه فردنسبت به عواطف خود وتأثیرات آنها آگاهی وشناخت دارد.
۱-۱-۲-خود ازیابی صحیح و دقیق: به مفهوم آگاهی فرد ازمحدودیتها ونقاط قوت خود است.
۱-۱-۳- اعتماد به نفس: به معنای اطمینان ازارزشها وظرفیت های خود میباشد
۲-۱خود تنظیمی : مدیریت عواطف یا خود تنظیمی دومین معیارمیباشد که شامل مدیریت کردن حالات درونی، محرک های آنی و منابع درونی شخص میباشد. این معیارشامل ۵ زیرمعیارمی باشد:
۱-۲-۱- خود کنترلی : به معنای مدیریت کردن عواطف و امیال مخرب است.
۱-۲-۲- قابلیت اعتماد: به معنی حفظ معیارهای درستی، صداقت و درستی است که ازاین طریق در افراد اطمینان ایجاد کند.
۱-۲-۳- وظیفه شناسی : به معنای مسئولیت پذیربودن درمقابل عملکرد شخصی است.
۱-۲-۴- سازگاری وانطباق پذیری: به معنای توان اعمال تغییرات سریع، جابجایی اولویت ها و مدیریت مستمر تقاضاهای چندگانه می باشد.
۱-۲-۵- نوآوری : به معنی دنبال کردن ایده های جدیدازمنابع متنوع و خلق ایده های جدید می باشد.
۳-۱- خود انگیزشی : سومین معیار گولمن میباشدکه شامل کنترل تمایلات عاطفی است که ازطریق،
رسیدن به اهداف آسان گردد. این معیار شامل ۴ زیر معیارمیباشد :
۱-۳-۱- هدایت موفقیت: به معنی تلاش درجهت بهبود یا دست یابی به استانداردهای عالی درعملکرد
است .
۱-۳-۲- تعهد: به معنی همسو بودن با اهداف گروه یا سازمان است بطوری که برای تحقق اهداف سازمانی با فداکاری وازخود گذشتگی عمل می کنند .
۱-۳-۳- پیشگامی: به معنی آمادگی برای استفاده کردن ازفرصت ها است وافراد به دنبال اهدافی فراترازنیازها وانتظارات خود هستند.
۱-۳-۴- خوشبینی: به معنی پافشاری درپیگیری اهداف وکارکردن با امید، علی رغم موانع و مشکلات است.
۲- شایستگی های اجتماعی : مبین ویژگیهایی است که فرد براساس آنها روابط بین خود ودیگران رامدیریت می کند.این بعدشامل ۲ معیاریعنی آگاهی اجتماعی ومهارتهای اجتماعی است که به شرح زیر می باشد:
۱-۲- آگاهی اجتماعی : به مفهوم آگاهی ازاحساسات،احتیاجات وتوجهات دیگران وعلاقهمندی فعالانه به مسایل موردعلاقه دیگران میباشد.این معیار شامل ۴ زیرمعیار میباشد.
۲-۱-۱-خدمتمدار: به معنی پیش بینی، تشخیص وتأمین نیازهای مشتریان وهمچنین شامل بررسی کردن راه های افزایش وفاداری ورضایت مشتریان میباشد.
۲-۱-۲- توسعه وبهبود دیگران : به مفهوم احساس کردن نیازدیگران برای بهبود وتقویت تواناییهای آنها میباشد .
۲-۱-۳- تنوع درنفوذ قدرت: یعنی ازطریق افرادمختلف فرصت ایجاد کنیم به عبارت دیگرازتفاوت های دیگران به عنوان فرصت استفاده کنیم ومحیطی ایجاد کنیم که افراد بتوانند رشد وشکوفایی پیداکنند.
۲-۱-۴- آگاهی سیاسی : به مفهوم شناخت روابط کلیدی قدرت در گروه وشناسایی نیروهای تغییردهنده عقاید افرادوشبکه های اجتماعی مهم،میباشد.
۲-۲- مهارت های اجتماعی : به مفهوم مهارت های فرددرایجاد رابطههای مؤثرمیان فردی میباشد. این معیاردارای ۸ زیرمعیارمی باشد :
۲-۲-۱- تاکتیکهای نفوذ: به معنی بکارگیری تاکتیک های مؤثربرای متقاعد کردن افراد میباشد .
۲-۲-۲- ارتباطات مؤثر: به مفهوم ارسال پیام های واضح ومطمئن برای مخاطبان، بطوری که درک وفهم متقابل ایجاد شود.
۲-۲-۳- رهبری : به معنی روحیه بخشی وراهنمایی افراد وگروهها به عملکرد بهتروهدایت ورهبری افراد ازطریق الگو ونمونه بودن می باشد .
۲-۲-۴- مهارت های مدیریت تغییر: افراددارای این مهارت تغییروحذف موانع را تشخیص می دهند وطرفدارمشارکت دادن دیگران درفعالیت های خود هستند.
۲-۲-۵- مدیریت تضاد: به معنی مذاکره وحل اختلاف نظرها وتضادها است وافراددارای این زیرمعیار، به دنبال راه حلهای برد – بردهستند وتعارضات وتضادهای بالقوه را شناسایی وبه حل آن کمک می کنند.
۲-۲-۶- ایجاد تعهد: به معنی پرورش روایط مؤثرو شبکه های غیررسمی درسازمان وبررسی روابطی که دارای منافع دو طرفه هستند، میباشد.
۲-۲-۷- همکاری و ائتلاف: به مفهوم کارکردن با دیگران درجهت اهداف مشترک میباشد.
۲-۲-۸ شایستگیهای تیمی: به مفهوم ایجاد هم افزایی گروهی برای پیگیری تحقق اهداف جمعی است.
((گولمن، ۱۹۹۵، به نقل ازخان محمدی، ۱۳۸۸)
بطورخلاصه ابعادومعیارها وزیر معیارهای هوش عاطفی درجدول شماره ۷-۲ نشان داده شده است .
جدول شماره ۷-۲ابعاد و معیارها و زیر معیار های هوش عاطفی ازدیدگاه گلمن
۱-شایستگی های شخصی |
۱-۱ خود آگاهی:
|
- آگاهی عاطفی - خود ازیابی صحیح و دقیق - اعتماد به نفس |
۲-۱خود تنظیمی: |
- خود کنترلی - قابلیت اعتماد- وظیفه شناسی - سازگاری و انطباق پذیری- نوآوری |
|
۳-۱- خود انگیزشی: | - هدایت موفقیت - تعهد-پیشگامی - خوشبینی | |
۲- شایستگی های اجتماعی
|
۱-۲- آگاهی اجتماعی | -خدمتمدار - توسعه و بهبود دیگران- تنوع در نفوذ قدرت- آگاهی سیاسی |
۲-۲- مهارت های اجتماعی |
- تاکتیکهای نفوذ-ارتباطات مؤثر- رهبری- مهارت های مدیریت تغییر-مدیریت تضاد- ایجاد تعهد - همکاری و ائتلاف- شایستگیهای تیمی
|