- در مرحله تجزیه وتحلیل کمّی ریسکها[۱]، تمرکز بر روی جنبه عددی تجزیه و تحلیل و احتمال و تاثیر هر یک از ریسکها و همچنین ریسک کلی پروژه است. (عوضخواه و محبی، ۱۳۸۹)
فرآیندانجام تجزیه و تحلیل کمّی ریسک، بر اساس برنامه و اطلاعات فعلی، تخمینی عددی از اثر کلی ریسک برروی اهداف پروژه در صورت لحاظ همزمان ریسکها ارائه میدهد. نتایج این نوع تجزیه و تحلیل را میتوان برای تعیین شانس موفقیت در دستیابی به اهداف پروژه و همچنین تخمین میزان ذخیره احتیاطی برای زمان و هزینه استفاده کرد بهگونه ای که متناسب با ریسک و سطح تحمل ذینفعان باشد. اغلب این موضوع را پذیرفتهاندکه تجزیه و تحلیل عدم قطعیت پروژه با بهره گرفتن از تکنیکهای کمّی نظیر شبیهسازی مونتکارلو میتوان در تخمین هزینه یا زمان کل پروژه اطلاعات واقعیتری را به نسبت حالتی که مدت زمان یا هزینهها قطعی است ارائه دهد. با این حال باید در نظر داشت که تجزیه و تحلیل کمّی ریسک برای همه پروژه ها، مورد نیاز یا مناست نیست. به عنوان نمونه، ممکن است تجزیه و تحلیل کیفی ریسک، اطلاعات کافی برای تهیه پاسخهای موثر به ریسک را ارائه دهد و دیگر نیازی به بررسی کمّی ریسک نباشد. (روزبهی و جدا، ۱۳۸۸)
هدف از تجزیه و تحلیلهای جزئی ریسک نظیر تجزیه و تحلیل کیفی ریسک، اولویت بندی ریسکها با رویکرد بررسی تکتک میباشد و بنابراین این روشها نمیتوانند ریسک کلی پروژه را با لحاظ همزمان ریسکها تعیین نمایند. تمرکز فرایند انجام تجزیه و تحلیل کمّی ریسک، تعیین تخمینی از ریسک کلی پروژه میباشد. تخمین ریسک کلی پروژه با بهره گرفتن از روشهای کمّی این امکان را فراهم می کند که پروژه هایی راکه دارای ریسکهای اندکی فراتر از تحمل ذینفعان هستند از پروژه هایی که اهداف آنها حتی با لحاظ همه ریسکها در حدود تحمل ذینفعان هستند، تفکیک شود. اولین دسته از پروژه های فوق، ممکن است با قصد حفظ اهداف مهم برای ذینفعان، هدف پاسخهای قویتری قرار بگیرند. (عوضخواه و محبی، ۱۳۸۹)
ورودیهای این فرایند و در حقیقت آنچه جهت تجزیه و تحلیل کمّی مورد نیاز است عبارتند از: (PMBOK:2008)
- فهرست ریسکهای شناسایی شده
- برنامه مدیریت ریسک
- برنامه مدیریت هزینه
- برنامه مدیریت قابلیت
خروجیهای فرآیندهای سازمانی
- عوامل مهم موفقیت در فرآیندتجزیه و تحلیل کمّی ریسک
موفقیت در دستیابی به اهداف تجزیه و تحلیل کمّی ریسک، به عوامل زیر وابستگی شدید دارد: (روزبهی و جدا، ۱۳۸۸)
- شناسایی و تجزیه و تحلیل کیفی ریسک؛ استفاده از یک لیست اولیتبندی شده از ریسکهای شناساییشده این اطمینان را میدهد که فرایند تجزیه و تحلیل کمّی ریسک، همه ریسکهای مهم را برای تعیین اثر کمّی آنها در نظر گرفته است.
- مدل مناسبی از پروژه؛ با توجه به ماهیت پروژه باید مدل مناسبی به عنوان مبنا برای تجزیه و تحلیل کمّی ریسک مورد استفاده قرار گیرد .
- تعهد به جمعآوری داده های با کیفیت بالا؛ معمولاً اطلاعات با کیفیت ریسک موجود نیست و از طریق مصاحبه، کارگروهی و با بهره گیری از متخصصان جمعآوری می شود. جمعآوری داده های ریسک علاوه بر حمایت مدیریت نیازمند منابع و هزینه می باشد.
- داده های نا اُریب؛ موفقیت در جمعآوری داده های ریسک نیارمند آن است که حالتهای ایجاد اُریبی راکه عمدتاً شناختی انگیزشی هستند، شناسایی کرده و از منابع نااُریب برای جمعآوری داده استفاده نمود.
- منتج شدن ریسک کلی پروژه از ریسک های منفرد؛ فرایند انجام تجزیه و تحلیل کمّی ریسک براساس یک متدولوژی است که ریسک کلی پروژه را بر اساس ریسکهای منفرد تعیین می کنند.
- ارتباط بین ریسکها در تجزیه و تحلیل کمّی ریسک
باید به امکان وجود ارتباط میان ریسکهای منفرد در پروژه و همچنین همبستگی میان آنها توجه نمود. برای نمایش این ارتباطها میتوان از لیست ریسکها برای لیستکردن ریسکها با علل ریشهای آنها و اتصال آنها به یکدیگر استفاده نمود.
- تکنیکهای تحلیل کمّی ریسک
به منظور تحلیل کمّی ریسکها، تکنیکهای مختلفی وجود دارد که عبارتند از : (سبزهپور، ۱۳۸۹)
- تحلیل فراوانی برای محاسبه احتمال وقوع ریسک
- تحلیل ارزش پولی مورد انتظار[۲]
- استفاده از آنالیز درخت تصمیم[۳]
- استفاده از آنالیز شبکه های پرت و گرت
- استفاده از شبیه سازی و تحلیل حساسیت
- تعیین موقعیت درماتریس احتمال و شدت تاثیر
- قضاوت خبرگان
[۱] Quantitative Risk Analysis