سازمان بین المللی استاندارد (ISO) عنوان می کند: «در پی افزایش جهانی شدن، ما نه تنها نسبت به آنچه می خریم هوشیارتر شده ایم، بلکه نسبت به نحوه تولید محصولات و خدماتی که دریافت می کنیم نیز آگاهی بیشتری پیدا کرده ایم. محصولاتی که از نظر محیطی مضر هستند، کار کودکان، محیط های خطرناک کاری و سایر شرایط غیرانسانی نمونه هایی از مسائل و مشکلاتی هستند که مطرح می شوند. همه سازمان ها و شرکت ها که به دنبال سود و اعتبار طولانی مدت هستند کم کم متوجه می شوند که باید مطابق با هنجارهای درست عمل کنند.»

افرادی که مسئولیت اجتماعی دارند از شرکت ها و سازمان ها تقاضا دارند که مسئولیت پذیری اجتماعی بیشتری پیدا کنند.

یک فرد چطور می تواند از نظر اجتماعی مسئول باشد؟

مسئولیت اجتماعی فردی را اینطور تعریف می شود:

«مسئولیت اجتماعی فردی شامل شرکت هر فرد در اجتماعی که در آن زندگی می کند می باشد که می توان آن را به علاقه مندی از اتفاقاتی که در جامعه می افتد و شرکت فعال برای حل برخی از مشکلات محلی تعریف کرد. هر جامعه زندگی خود را دارد که همیشه در حال تغییر است. و هر کدام از ما می توانیم به طرق مختلف در این تغییر شرکت داشته باشیم، مثلاً با شرکت در تمیز کردن خیابانی که در آن زندگی می کنیم، با شرکت در برگزاری مراسم ها. مسئولیت اجتماعی فردی را می توان با کارهای خیریه برای مشکلات و مسائل مهم اجتماعی، فرهنگی و محیطی تعریف کرد. بخشش و کار خیر راه های مختلفی دارد، مثل بخشیدن کالاهای مختلف یا از طریق واریزهای نقدی.» .(امیدوار، ۱۳۸۴، ۱۷۵)

برای مسئول بودن از نظر اجتماعی نه تنها لازم است در فعالیت های اجتماعی مثل بازیافت زباله ها شرکت داشته باشیم، بلکه باید آن را به شکل یک سبک زندگی درآوریم. فقط با وارد کردن مسئولیت پذیری اجتماعی به ارزش ها و سیستم اعتقادی شخصی خود می توانیم واقعاً از نظر اجتماعی مسئول باشیم.

برای اینکه از نظر اجتماعی مسئول و فعال باشید می توانید کم کم شروع کنید. ماهی یکبار از مهارت، توانایی ها و علایقتان در راه کمک به اجتماع استفاده کنید. دقت کنید که همه مسئولیت های اجتماعی چه فردی و چه شرکتی کاملاً داوطلبانه است و بر این ایده استوار است که به جای منفعل بودن نسبت به مشکلات اجتماعی، اقدامی فعال به آن داشته باشیم. مسئولیت اجتماعی یعنی رفتارهای مضر، مخرب و غیرمسئولانه که ممکن است به جامعه، افرادی که در آن زندگی می کنند و محیط آن ضرر بزند را از بین ببرند.

۲-۱-۱۲ نقش منابع انسانی در مسئولیت اجتماعی شرکت ها چیست؟

نیاز شرکت ها برای هماهنگ سازی فعالیت های مسئولیت های اجتماعی شان و نشان دادن تعهد خود ‌به این مسئولیت ها هر روز افزون تر می شود. مسئولیت های مؤثر اجتماعی شرکت ها بستگی ‌به این امر دارد که اهمیت این موضوع برای سازمان تا چه اندازه است. اعتماد کارکنان به سهام‌داران یک سازمان، توسط عمل شکل می‌گیرد نه با وعده و حرف. منابع انسانی، نقش مهمی در تحقق مسئولیت های اجتماعی شرکت ها دارد. مسئولیت اجتماعی شرکت ها، بدون منابع انسانی این خطر را در پی دارد که در قالب روابط عمومی دیده شود یا به صورت سطحی «نمایشی» در نظر گرفته شود. در عین حال، مسئولیت اجتماعی شرکت، فرصتی است برای منابع انسانی تا با نگاه استراتژیک به آن بپردازند و به عنوان شرکای تجاری همکاری نمایند.لازم است که مسئولیت اجتماعی شرکت ها در فرهنگ سازمان گنجانده شود تا در فعالیت ها و نگرش سازمان تغییر ایجاد کند و البته، حمایت تیم ارشد نیز برای موفقیت بسیار ضروری است. کاری که منابع انسانی انجام می‌دهد، ایجاد ارتباط و پیاده سازی عقاید، سیاست ها و تغییرات فرهنگی و رفتاری در سازمان است. نقش آن در تاثیر گذاری بر نگرش و پیوندهای آن با اهداف مدیریت، همان نقش مورد انتظار مسئولیت اجتماعی شرکت ها است. منابع انسانی، در عین حال، مسوول سیستم ها و فرآیندهایی است که زیربنای خدمات مؤثر را تشکیل می‌دهد. این منابع انسانی است که به مسئولیت اجتماعی سازمان ها اعتبار می بخشد و خط سیر حرکت سازمان را تعیین می‌کند. مسئولیت اجتماعی سازمان ها می‌تواند با فرآیندهایی چون برند کارفرما، استخدام، ارزشیابی، حفظ کارمندان، ایجاد انگیزه، پاداش، روابط داخلی، تمایز، مشاوره و آموزش ادغام شود. روشی که یک شرکت با کارمندانش رفتار می‌کند، مستقیما در ارتباط با این موضوع است که چقدر و تا چه میزان خواهان پذیرفتن مسئولیت های بزرگ تری است. امروزه، وقتی کارمندان انتخاب می‌کنند که برای چه کسی کار کنند، اعتبار کارفرما و اعتمادی که می‌توانند به او داشته باشند، به طور قابل ملاحظه ای برای آن ها اهمیت یافته است. انسان ها، به خصوص نمی خواهند در جایی کار کنند که با ارزش های شخصی آن ها مطابقت ندارد. کارمندان، در حال حاضر و در آینده، ارزش بسیار زیادی برای اعتبار برند یک سازمان قائلند. کارفرمایان نیز از جنبه‌های مثبت برند خود در استخدام، ایجاد انگیزه و حفظ کارمندان ماهر بهره می‌برند. اگر اعتمادی که از طریق پایبندی به مسئولیت اجتماعی شرکت ها کسب شده است از بین برود، بازگرداندن آن بسیار مشکل خواهد بود. منابع انسانی باید مطمئن شود که مسئولیت اجتماعی شرکت ها در آن سازمان می‌تواند با وجود بررسی های موشکافانه سهام‌داران رعایت شود و آموزش و ارتباط هایی که در فرهنگ این مسئولیت نهفته است جزو بدنه فرهنگ سازمان گردد. .(امیدوار، ۱۳۸۴، ۱۷۵)

۲-۱-۱۳ تاثیرات توجه به مسئولیت اجتماعی در سازمان:

1. جلوگیری از غفلت مدیریت سازمان نسبت به محیط

تلاش سازمان ها در جهت اهداف سازمانی و عدم توجه به مسئولیت اجتماعی غالباً باعث می شود تا مدیریت از محیط خود غافل بماند و وظیفه خود را منحصر به دورن سازمان نماید (الوانی و قاسمی، ۱۳۷۷، ۲)

بر خلاف دیدگاه سنتی، وظیفه شرکت‌ها و سازمان‌ها تنها کسب سود و سود رسانی نیست بلکه تمام شرکت‌ها و سازمان‌ها در قبال محیط فضای کسب و کار خود چه در منطقه و چه جهان، مسئولیت هایی دارند. آن ها باید سعی کنند تا به توسعه همه جانبه اقتصادی برای خود، کشورشان و توسعه پایدار و توسعه محیطط، رشد می‌یابد پس باید فضا و محیط کسب و کار خود را خوب بشناسید. محیط زیست خوب، بازار خوب و دولت خوب، شاخص های مهمی هستند. که اگر بهینه باشند، فضا و محیط کسب و کار نیز حاصل می شود. (خلیلی عراقی و مهرانگیز یقین لو، ۱۳۸۳)